Best te pas
Melodie en begeleiding bedenken bij een nieuwe tekst, dat vind ik het leukste aan mijn vak. En om Twentse teksten op muziek te zetten is voor mij als Tukker echt genieten. De werktitel Best te pas - ontleend aan een lied van Gerrit Dannenberg - voor dit nieuwe Twentse repertoire dekt daarom voor mij helemaal de lading. Er wordt aan gewerkt om alle nieuwe liedjes te kunnen laten horen. Wie zelf aan de slag wil met dit repertoire, vindt hier de volledige teksten en de bladmuziek. Met het delen van dit materiaal hoop ik dat de liedjes hun weg vinden naar zangers, koren, korpsen en andere muziekgezelschappen.
Dirigenten, arrangeurs en muziekdocenten zijn vrij om het materiaal te bewerken. Zorgvuldigheid bij het vermelden van de namen van tekstschrijver en componist stel ik op prijs. Wellicht kan dit nieuwe repertoire in de streektaal tekstdichters en componisten inspireren en zo tot een herwaardering van de mooie Twentse taal leiden.
Kasboekje
In de nalatenschap van mijn vader Herman Scheele (1911 – 1999), textielwinkelier in Enschede, vond ik een oud kasboekje met daarin een aantal Twentse gedichten. Die had hij in de loop der jaren uit de krant Tubantia geknipt en ingeplakt.
Al lezend kreeg ik het idee om sommige ervan op muziek te zetten.
Roet‘n-Dika van Hennik van ’n Scheenken - pseudoniem van Henny Hamhuis - gezongen door José Zwerink:
Jazzerieje
Ook heb ik in 2011 Wat noe van Goaitsen van der Vliet op noten gezet. Goaitsen is naast maker van het Twents woordenboek al jaren de grote motor achter de Twentse Taalbank waar een schat aan bestaande Twentse gedichten en liedjes te vinden is, een bron voor inspiratie. In 2012 en 2013 heb ik teksten van André Manuel en Gerrit Dannenberg van muziek voorzien voor de Jazzerieje, een lokaal songfestival van nieuwe jazzliedjes op nieuwe Twentse teksten.
Gerrit Schorn
Inmiddels had ik via Facebook de verhalen en gedichten van Gerrit Schorn leren kennen en vooral zijn gedichten in het Twents spraken tot mijn muzikale verbeelding. In een interview op Radio Noord was de opname van De boakens braandt van Gerrit Schorn te horen, gezongen door Han Hesselink:
Nieuwe liedjes
Al doende zijn er vijftien nieuwe Twentse liedjes ontstaan in uiteenlopende stijlen en arrangementen.
Hieronder in alfabetische volgorde alle liedtitels met de tekstdichters, waarvan de onderstreepte al te beluisteren zijn:
Best te pas - Gerrit Dannenberg
Café ’t Vat - Gerrit Schorn
De boakens braandt - Gerrit Schorn
Erve de Braker - Gerrit Schorn
Hèèrfst - Graads van ’n Wegwiezer (Lex Meuris)
Jeneverbes - Gerrit Schorn
Nieuw Enschede - Willem Wilmink
'n Oalen roop - Gerrit Schorn
Oale beuk - Gerrit Schorn
Össeler Es - Gerrit Schorn
Roet’n Dika - Hennik van ’n Scheenken (Henny Hamhuis)
Volkspark - Jan Greve
De wilde jacht - Gerrit Schorn
Wat noe - Goaitsen van der Vliet
'n Weenters dreumke - Gerrit Schorn
Hoe verder?
Er zijn goede geluidsopnames nodig om de liedjes tot hun recht te laten komen. Hoe dit verder vorm gaat krijgen, ligt nog open. Ik ben op zoek naar zangers die het Twents beheersen en enthousiast zijn om het repertoire op te nemen.
Door de digitale vorm zijn wijzigingen mogelijk, zoals het aanpassen van toonsoorten aan de stemhoogtes van zangers.
Hans Theessink en Han Hesselink hebben al enkele demo’s ingezongen bij mij in de studio, zoals Össeler Es en 'n Weenters dreumke van Gerrit Schorn.
Echte blazers en violen
De begeleidingspartijen op de demo’s - alleen toegankelijk via een privé link, behalve de onderstreepte in de lijst - zijn nu ingespeeld met elektronische instrumenten. Echte blazers en strijkers leveren uiteraard een veel mooier en natuurlijker klankbeeld op.
De financiering van studiokosten en van gages voor musici en vocalisten is afhankelijk van beschikbare subsidie en/of fondsen en sponsoren, en hetzelfde geldt voor het uitbrengen van een fysieke cd, een digitale uitgave via een website of een streaming platform zoals bijvoorbeeld Spotify.
Persoonlijk streef ik met Best te pas geen enkel winstoogmerk of verdienmodel na.
Willem Wilmink
De erven van Willem Wilmink gaven toestemming voor de publicatie van Nieuw Enschede
Deze tekst werd in de jaren tachtig op verzoek van burgemeester Ko Wierenga door Willem Wilmink geschreven als positieve tegenhanger van het bekende Textielstad (dit is het eindpunt van de trein, bijna geen mens hoeft er te zijn...)
José Zwerink bleek, als oudbewoner van Enschede, het Stad-Twents of liever Neeedelans nog goed te beheersen.
Nog twee liedjes die al door Han Hesselink zijn ingezongen.
Café 't Vat is inmiddels ingezongen door Wim Lutje Schipholt, die tevens de banjo partij voor z'n rekening nam.
Bas Treffers van radio Oost interviewde mij op 16-4-2022 over Best te pas en liet er twee liedjes uit horen: Café 't Vat en De boakens braandt
Jan Wessels zong Volkspark op een tekst van Jan Greve uit 1983.
Bas Treffers besteedde ook aandacht aan Volkspark in het rtvOost radioprogramma Ziezo Zaterdag van 14 mei 2022
Inmiddels zijn er ook al echte blazers ingespeeld. Bert Brandsma op klarinet en tenorsax, Jan Wessels bügel en Jel Jongen trombone.
José Zwerink met 'n Oalen Roop op tekst van Gerrit Schorn, bekijk het op YouTube voor informatie over de Midwinterhoorn en de letterlijke vertaling.